Herkese merhaba! Bu yazıda günlük olarak kullandığımız ağız bakım ürünlerinin olası zararlarından ve bu ürünlere alternatif doğal ağız bakımı ürünlerinden bahsedeceğim. Bu yazı serisine başlarken duşlarda kullandığımız malzemelerle ilgili “Doğa Dostu Duş Malzemesi Önerileri” yazısı da paylaşmıştım. Orada da kullandığımız şampuanların, saç kremlerinin, duş jellerinin, liflerin aslında çevre için ne kadar zararlı olduğundan ve bunlara alternatif çevre dostu neler kullanabileceğimizden bahsetmiştim. Bugün de aynısını ağız ve diş bakım ürünleri ile ilgili yapacağım ve doğal ağız bakımı hakkında bildiklerimi elimden geldiğinde anlatacağım.
Başlamadan önce, senelerdir kullandığınız bu ürünlerde ne gibi bir sorun olabileceğini bilmiyor olabilirsiniz. Bu gayet normal. Çünkü genelde görmeye alışık olduğumuz reklamlarda bir ürünün çevreye ya da insana ne kadar zararlı olabileceğinden bahsetmezler. Oysa diş bakım ürünleri vücudumuzun en hassas noktalarında devamlı olarak kullandığımız ürünlerdir. Çocuklarımız daha küçücükken dişlerini fırçalamaya başlarız ve hayatları boyunca bu alışkanlıkları devam eder. O yüzden hemen bu yazıyı hazırlamama sebep olan bazı maddelerden bahsetmek istiyorum.
Diş macunlarının içeriğinde zararlı ne var?
Diş macunlarının içeriğinde genel olarak aşındırıcı, temizleyici, bağlayıcı, nemlendirici, koruyucu, aroma verici, tatlandırıcı ve renklendirici maddeler bulunur. Bu gruplara örnek olarak hiçbir maddeyi bilmiyor olsanız bile florürün ismini mutlaka duymuşsunuzdur. Bu kimyasal maddelerin bazılarının zararları bilinse de aralarında en çok dikkat çeken florürdür. Florür dişlerin çürümesini önlemek amacıyla kullanılan bir içeriktir. Zararları konusuna gelince, çok basit bir anlatımla florürün epifiz bezini kireçlendirdiği söylenir. Aynı zamanda tüm beyin ve sinir hücrelerini tahrip ettiği, düşük zekaya, algılama bozukluğuna neden olduğu, hafıza ile ilgili sorunları tetiklediğinin gözlemlendiği de söylenenler arasında.
Bu etkileri kabul eden diş hekimleri olduğu gibi etmeyenler de var. Bu tartışmanın sonunun geleceğini sanmıyorum ama diş macunlarında dikkat ederseniz adını bile bilmediğiniz onlarca içerik yer alır. Bunlar arasında zararlı olduklarını bildiklerimiz sodyum florür, SLS olarak bildiğimiz ve başka bir çok kozmetik ve temizlik malzemesinin de içinde yer alan sodyum loril sülfat, triklosan, silika ve silikon’dur. Ağız çalkalama sularında yani gargaralarda da benzer içeriklere rastlamak mümkündür.
Aynı zamanda aldığınız her diş macunu karton bir kutuda veya plastik bir tüpün içinde gelir. Bu tüpleri tekrar kullanmamız mümkün olmadığı gibi dönüştürmekle vakit de harcamayız. Yani kullandığımız her diş macunu kişisel atıklarımızı da artırır. Peki bunlar yerine alternatif ne kullanabiliriz?
Doğal diş macunu
Piyasada satılan çoğu diş macunları yerine içeriğinde insana ve doğaya zarar veren maddeler içermeyen diş macunlarını kullanarak doğal ağız bakımı yapabilirsiniz. Eğer marketlerden veya kozmetik zincirlerden alışveriş yapıyorsanız yapmanız gereken şey biraz vakit ayırıp diş macunlarının içeriklerini okuyarak ya da internetten hızlı bir araştırma yaparak en doğal diş macununu bulmaktır. Ama unutmayın, marketlerden aldığınız her diş macunu plastik bir tüp anlamına da gelir.
Bununla birlikte internette doğal içerikler kullanarak kendi diş macununuzu yapabileceğiniz çok basit formüller de bulunur. Eğer kendi iş macununuzu yapmak isterseniz çoğu formülde karbonat ve kil kullanıldığını göreceksiniz. Genelde karbonatın dişleri çizdiği söylenir, mutlaka duymuşsunuzdur. Bazı diş hekimleri dişleri çizebilecek karbonatı kullanmamızın mümkün olmadığını, yani dişlerin bizim kullandığımız karbonattan çizilmeyeceğini söylüyor. Ben bir uzman olmadığım için bu konuda net bir şey söyleyemem. Ama bunu söyleyenlerin dayandıkları araştırmalar beni ikna etti. Sanırım burada karşıt görüşleri okuyup karar verecek olanlar bizleriz.
Ben hangi diş macununu kullanıyorum?
Ben 2017 yılında hayatımdan içeriğini bilmediğim her şeyi çıkardığımdan beri piyasadan satın alınan diş macunlarını kullanmıyorum. Ondan önce de doğal içerikli olarak satılan ve mümkün olduğunca az bileşen içeren diş macunlarını kullanıyordum. Ama her seferinde atık çıkarmamak için onları da kullanmayı bıraktım. Bir dönem internette bulduğum tarifleri karıştırarak karbonat, kil, nane yağı gibi malzemelerle (tam tarifini hatırlamıyorum) hazırladığım bir diş macunu kullanıyordum. Çok memnun olmama rağmen ilerleyen zamanlarda sürdürülebilir olmadığı için onu kullanmayı da bıraktım.
En sonunda çok sevdiğim arkadaşım, doğal ürünler yapan Merve’nin yaptığı diş macunundan aldım ve hala severek kullanıyorum. Üstelik Merve bunları cam kavanozlarda hazırlıyor ve hiçbir ürününde plastik kullanmıyor. Aynı şekilde kendi hazırladığı ağız çalkalama suyu da var. Merve’nin bu konudaki bilgisine çok güvendiğim ve inandığım için ürünlerini de iç rahatlığıyla kullanıyorum. Üstelik bu ürünler tamamen vegan. Yaptığı ürünlerin içeriklerini merak edenler Merve’ye Otama Kırkpınar’ın instagram hesabından sorabilirler.
Yalnız şunu söylemem gerekiyor ki doğal diş macunları ilk kullandığınızda biraz tedirgin edici olabilir. Çünkü bu diş macunlarının tatları marketlerde satılan diş macunlarından tamamen farklı. Senelerdir alışık olduğunuz acımsı, ferah, keskin kokulu tatları bulamayacaksınız. Diş macununu ağzınıza aldığınızda ağzınız deli gibi köpürmeyecek. Ama dişleriniz temizlenecek ve ağzınız ferahlayacak. Köpürme illüzyonu sizi yanıltmasın.
Gargara
Tıpkı diş macunları için anlattığım sebeplerden dolayı piyasadaki gargaralar yerine doğal gargaraları kullanıyorum. Bunları da evde hazırlamak mümkün ama ben yine yaptıklarına güvendiğim arkadaşlarımdan cam şişeler ile temin etmeyi tercih ediyorum.
Plastik fırça yerine doğa dostu fırça
Atıksız ağız bakımı için değiştirilmesi en gerekli olan malzemelerden biri de plastik diş fırçaları. Günümüzde plastik diş fırçaları çok fazla atık oluşturuyor. Çünkü 1930 yılında yapılan ilk diş fırçasından bu yana üretilen, kullanılan ve atılan diş fırçalarının sayısı hatrı sayılır derecede arttı. Bugün Amerika’da her sene yaklaşık 1 milyon plastik diş fırçasının çöpe atıldığı biliniyor.
Ortalama 2-3 ayda bir yenilenmesi tavsiye edilen plastik diş fırçaları her sene en iyi ihtimalle kişi başı 4 ya da 5 fırça atık oluşması anlamına geliyor. Milyarlarca insanın bir araya gelmesiyle de 1 senede milyarlarca plastik fırça atığı oluşuyor. Peki plastik diş fırçaları yerine ne kullanabiliriz?
Daha önce diş fırçası yerine misvak kullanmayı tercih edenler olduğunu duymuştum. Ben hiç kullanmadım ve günümüzde piyasada satılan misvakların işlevselliği konusunda bir araştırma yapmadım. Dolayısıyla günümüz misvakları hakkında pek bir fikrim yok. Ama elbette hijyen koşullarını sağladığı ve faydası olduğu sürece misvak bir seçenek olabilir. Hatta doğal bir diş macunu ve misvak birlikte kullanıldığında daha iyi bir çözüm bile olabilir. Ama tabii ki ağız sağlığı için diş ipiyle birlikte kullanıldığını varsayıyorum çünkü misvak diş fırçasının bile temizlemekte zorlandığı diş aralarına giremeyecektir.
Ben hangi diş fırçasını kullanıyorum?
Ben Humble markalı bambu diş fırçası kullanıyorum. Bu diş fırçaları İsviçreli iki girişimci tarafından üretildiler. Hem tamamen doğallar hem de bu diş fırçalarını aldığınızda şirket diş fırçası maliyetini gelişmemiş ülkelerdeki çocukların sağlığı için bağışlıyor. Yani böyle bir sosyal sorumluluk tarafları da var. Diş fırçalarının 6 ay kullanım süresi var ve çöpe attığınızda tamamen çözünüyor. Fırça kılları BPA içermiyor. (Fırçalarını kesip atmak gerekiyor.) Ben bu fırçaların daha önce yumuşaklarından kullanıp memnun kalmamıştım. Şu an orta sertlikte olanlardan kullanıyorum ve son son derece memnunum. Hayatımda kullandığım en anlamlı diş fırçası sanırım bu!
Doğa dostu diş ipi
Diş ipleri de bildiğiniz gibi plastik ürünler. Hatta bazı tip diş ipleri plastik çubuk gövdeler bile içeriyor. Bunlar dönüştürülmeyen, doğada seneler boyu yok olmayan atıklar. Atıksız ve doğal ağız bakımı için plastik diş ipleri yerine doğada çözünebilen diş ipleri tercih edebilirsiniz. Yine Humble markasının doğa dostu diş ipini kullanabilirsiniz. Üstelik bu diş ipleri bitkisel mum içeriyorlar; yani vegan kullanıma uygunlar. Ambalajları da doğada tamamen yok olabiliyor.
Çevreye zarar veren malzemeleri çevre dostu olanlarla değiştirerek sürdürülebilir bir yaşam oluşturabiliriz. Lütfen benim değiştirmem ne ifade eder ki demeyin, bu yazıyı okuyan herkes bir yerden başlarsa milyonlarca insana ulaşabiliriz. Bu sayede çevre kirliliği, küresel ısınma, hızlı tüketim gibi birçok sorunun üstesinden gelme ve dünyayı bu yozlaşmadan kurtarma şansımız olur.
Unutmayın, çevreyi kirleten ve büyük yıkımlara sebep olan şey bir kerede yaptığımız büyük şeyler değildir; yıllar boyu süregelen, sorgulanmamış günlük alışkanlıklarımızdır. Günlük yaşantımızı değiştirerek dünyayı değiştirebiliriz. Merak ettiklerinizi yorumlara yazabilirsiniz. Daha temiz, daha güzel bir dünyada görüşmek üzere!
Çevreyi korumak ve daha doğa dostu bir yaşam için neler yapabileceğinizi öğrenmek için “Doğa Dostu Yaşam” kategorisini inceleyebilirsiniz.
Yorum Bırak
E-posta adresiniz kimseyle paylaşılmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlidir.