Seyahat Etmek İçin Para Biriktirmek: En Etkili Yollar (Kendi Deneyimlerim)

Dünyayı gezmek, farklı kültürleri tanımak, yolda olmak… Bunlar birçok insanın hayali. Ama iş hayali gerçeğe dönüştürmeye gelince en sık duyduğum cümle şu oluyor: “Seyahat etmek istiyorum ama param yok.” Bu yazıyı tam da bu bahaneye cevap olarak yazıyorum. Çünkü bu cümleyi kuranlardan biri bir zamanlar bendim. O yüzden şimdi konumuz: Seyahat etmek için para biriktirmek.

Ülke gündemi, enflasyon ve vize zorluklarının gerçekliği yadsınamaz. Ama tüm bunlara rağmen hala seyahat etmek mümkün. Hatta bazı ülkelere seyahat etmek yurt içinde seyahat etmekten çok daha makul olabiliyor. Hayallerimize bir şekilde tutunmaktan (ve bu son derece sıradan istekler için ısrarcı olmaktan) başka bir çaremiz de yok bana kalırsa. En azından şimdilik.

Bu yazıda, kendi yolculuğuma çıkmadan önce nasıl para biriktirdiğimi, nelere dikkat ettiğimi ve seyahat ederken bütçemi nasıl yönettiğimi tüm şeffaflığıyla anlatacağım. Ayrıca, düşük bütçeyle seyahat etmek isteyenler için pratik ve sürdürülebilir para biriktirme yöntemlerini de adım adım paylaşacağım. Elbette burada anlattıklarım herkes için uygulanabilir olmayabilir. Ama bu maddelerden siz de kendi hayatınızda uygulayabileceklerinizi türetebilirsiniz.

İlk Kural: Harcamalarınızı Tanımadan Birikim Yapamazsınız

Eskiden seyahate hazırlanırken yaptığım ilk şey, bir hafta boyunca tüm harcamalarımı kuruşu kuruşuna not etmekti. Sonra ihtiyaç olmayanları tek tek listelerdim. Abonelikler, dışarıda yenen yemekler, gereksiz market alışverişleri derken ciddi bir tutarın boşa gittiğini fark ettim. Seyahat etmek için para biriktirmek istiyorsanız bir benzerini yapmalısınız.

Tavsiyem: Hemen şimdi, siz de bir hafta boyunca neye para harcadığınızı not alın. Sonra şu soruyu sorun: “Bunların hangileri gerçekten gerekliydi?”

Seyahat Etmek için Para Biriktirmek İstiyorsanız Hayat Tarzı Değişikliği Yapalım

1. Ek Gelir Yaratın

Eğer çalışmıyorsanız geçici işler yapabilir, internet üzerinden gelir elde edebileceğiniz platformlara yönelebilirsiniz. Ben ilk birikimlerimi freelance işler yaparak (özellikle metin yazarak) yapmaya başlamıştım. Özellikle Bionluk, Upwork, Fiverr gibi siteler bu konuda çok işe yarıyor. Çalışıyorsanız da yine bu sitelerden size uygun ek işler alarak gelirinizi artırabilirsiniz.

2. Kira Giderinizi Azaltın

Kira, sabit giderler arasında en yüksek kalemlerden biri. Ben dünya turuna çıkma planımı gerçekleştirmeden bir süreliğine ailemin yanına taşınmıştım ve sadece bu sayede bir hayli tasarruf etmiştim. Elbette evliyseniz, ailenizin yanına taşınmanız mümkün değilse bu seçeneği eleyebiliriz. Ama bu durumda da ev arkadaşı bulmak, oda kiralamak veya Airbnb gibi uygulamalarla bir odanızı kiraya vermek kira gelirinizi azaltarak para biriktirmenize katkıda bulunabilir.

3. Gereksiz Harcamaları Bırakın

Seyahat etmek için para biriktirmek bazı fedakarlıklar istiyor. Dans kursu, spor salonu, özel dersler… Bunlar elbette hayat kalitesini artırıyor ama eğer amacınız para biriktirmezse bazılarından bir süreliğine feragat edebilirsiniz. Ücretli dersler yerine halk eğitimlerin ücretsiz kurslarından faydalanabilir ya da evde YouTube üzerinden kendi kendinize pratik yapabilirsiniz.

4. Evde Yemek Yapın

2016 yılında ilk seyahat etme planımı yapmaya başladığımda dışarıda yemek yemekle evde yemek hazırlamak arasında ciddi bir fark oluyordu. Ben de dışarıda yemek yemeyi bırakarak, ofise yanımda yemek götürerek bir hayli para biriktirebilmiştim.

Biliyorum, günümüzde dışarıda yemek yemek pahalı, evde yemek yemek de pahalı. Ama yine de dışarıda yemekten daha ucuz bir alternatif. Üstelik dışarıda içine ne koyuyorlar bilmiyoruz? Bunu sağlıklı beslenmek (tamam evet, pestisitler her yerde ama evde yemenin kötünün iyisi olduğunu kabul edelim) için de bir fırsat olarak değerlendirebiliriz.

5. Alışveriş Alışkanlıklarınızı Gözden Geçirin

Alışveriş alışkanlıklarını gözden geçirirken üç maddeye yoğunlaşıyoruz: Bir; gerçekten ihtiyacınız olmayan hiçbir şeyi almayın. İki; alışveriş yaparken kendinize şunu sorun: “Bu ürünü almak mı, yoksa yola çıkmak mı daha önemli?” Üç; ille alacaksanız da ikinci elini tercih edin ya da indirimleri bekleyin.

6. Elinizdeki Fazlalıkları Satın

Seyahat etmeye başladığım dönemde dağcılıkla ilgileniyordum ve gönüllü arama kurtarmacıydım. Bir hayli teknik ekipmanım vardı. Yola çıkmadan önce bu teknik ekipmanlar da dahil olmak üzere evimdeki birçok eşyayı sattım. Kullanmadığım mutfak aletleri, fazla kıyafetler, eski kitaplar, elektronikler… Hepsi birer bütçe kalemi haline geldi. Satış için Letgo, Dolap ve Facebook’taki ikinci el gruplarını kullanabilirsiniz.

7. Sigarayı Bırakın (Ciddi Anlamda)

Gerçekten! Lütfen bırakın! Sigarayı bıraktığınızda gerçekten çok fazla para biriktirebileceksiniz. Ama daha da önemlisi; sağlığınız yahu? Sigara şirketleri zengin olurken, devlet kasaları vergilerle dolarken, olan size oluyor. Eğer düzenli alkol kullanıyorsanız o da benzer şekilde bütçeyi delik deşik eden bir başka kalem. Bunları hem önünüzdeki harika seyahatleri finanse etmek hem de sağlıkla gezmek için bırakın. Ne yalan söyleyeyim, bana sigarayı bıraktıran (hatta başlayıp sonra tekrar bıraktıran) hep bu motivasyon oldu.

Ben de buraya sizin için bir manifest bırakıyorum: Hadi inş kurtuldunuz sigaradan amin!

8. Ulaşımda Tasarruf Edin

Bu maddeyi de üç kalemle basitleştirelim. Günümüzde yakıt fiyatları ve taksi fiyatları malum. Bir; toplu taşıma kullanın. İki; şehir dışına çıkarken mümkünse tren kullanın, değilse BlaBlaCar gibi uygulamalarla masrafları paylaşın. (Tabii güvenliğinize çok dikkat ederek.) Üç ve en önemli; kendi aracınızı minimumda kullanın. Böylece karbon ayak izimizi azaltırken tasarruf edebiliriz. Seyahat etmek için para biriktirmek bahane, karbon ayak izi azaltmak şahane. (Her yere özel jetle giden zenginleri görmezden gelelim lütfen.)

9. Küçük Harcamalardan Kurtulun

Fön, manikür, kuaför, berber, ıvır zıvır alışverişi gibi rutinlerinizi azaltın ya da tamamen bırakın. Tüm bu “küçük” harcamalar bir araya geldiğinde bir aylık Avrupa seyahati bütçesi olabiliyor. (En azından bazı ülkeler için.) Eğer abarttığımı düşünüyorsanız ufak bir hesaplama yapabilirsiniz.

Bunları sonsuza kadar bırakın ve asla kendinizi iyi hissetmek için bir şey yapmayın demiyorum tabii. Ulaşmak istediğiniz bütçeye ulaşana kadar en azından biraz mola verin diyorum.

10. Seyahatinizi Gerçekçi Planlayın

Yola çıkmadan önce seyahatinizi düşük bütçeyle planlamanız birikim hedefinize daha hızlı ulaşmanızı sağlar. Hedefiniz net, planınız gerçekçi olursa motivasyonunuz da artar. O yüzden gerekirse tek tek gitmek istediğiniz şehirlerdeki rezervasyon uygulamalarını açıp otel fiyatlarına, ulaşım fiyatlarına bakın. Haritalarda restoranları bulup menülerindeki fiyatları inceleyin. Gitmek istediğiniz müzelerin fiyatlarını not edin.

Böylece kendiniz için günlük bir bütçe çıkarabilirsiniz ve seyahatinizin bütçesini hesaplayabilirsiniz. Ulaşım giderleri, olası aksilikler vb. için yanınızda her zaman ekstra para bulundurmanız gerektiğini de unutmayın.

11. Tazminatınızı Hesaplayın

Eğer uzun süreli bir seyahat planlıyorsanız ve bu seyahate çıkmak için işinizden ayrılacaksanız haklarınızı iyice hesaplayın. Tazminatınız ne kadar tutuyor? İşten ayrılmanızın zamanlaması ne olmalı? Sizin için en avantajlı senaryo hangisi? Ayrıca, işsizlik maaşı alabiliyor musunuz, kontrol edin. Bu ödemeler, yolculuğunuzun ilk aylarında size can simidi olabilir.

12. Gezerken Para Kazanabileceğiniz İşler Bulun

Gezerken çalışmak mümkün mü? Evet! Gezerken çalışabilir ve bu sayede yolculuk masraflarını azaltırken aynı zamanda yepyeni deneyimler kazanabilirsiniz. Ancak bunun çok hızlı olmayabileceğini aklınızdan çıkarmayın. İster gittiğiniz ülkelerde iş bulmak ister uzaktan çalışmak olsun, seyahat ederken para kazanmak tahmin ettiğinizden daha fazla zaman alabilir. O yüzden yanınızda her zaman bir acil durum bütçesi olduğundan emin olun.

Ayrıntılı bilgi için mavi yazılara tıklayıp yapabileceğiniz işler hakkında bilgi edinebilirsiniz.

13. Gönüllü Programlara Katılın

Seyahat etmenin tek bir yolu yok ve bazı gönüllü işler sayesinde farklı bir seyahat biçimini deneyimleyebilirsiniz. Workaway, Worldpackers gibi platformlar üzerinden gönüllü çalışmalara katılarak konaklama ve yemek gibi temel ihtiyaçlarınızı ücretsiz karşılayabilirsiniz. Bu hem para harcamamanızı sağlar hem de yerel halkla gerçek bir etkileşim yaşarsınız.

14. Freelance İşlerle Gelir Sağlayın

Dijital becerileriniz varsa ya da yazı yazmak, çeviri yapmak, sosyal medya yönetimi gibi uzaktan yapılabilecek alanlarda uzmanlaşabilirseniz, online çalışarak gelir elde edebilirsiniz. Günümüzde birçok iş için artık bir bilgisayar ve internet bağlantısı yeterli. Bu gibi işlere odaklanarak neler yapabileceğinizi keşfedin.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Seyahat Ederken Yapılabilecek İşler

Sonuç: Hayal Değil, Plan Meselesi

Umarım tüm bu öneriler, sizin de kendi yolculuğunuzu başlatmanız için yardımcı bir rehber olabilir. Unutmayın, seyahat etmek sadece zenginlerin tekelinde olmak zorunda değil. Biraz planlama, biraz kararlılık ve sabırla, az parayla çok yol almak mümkün. Denemekten zarar gelmez. Sadece bir hafta burada yazanları veya kendi bulduğunuz yöntemleri uygulayın ve farkı görün. Belki de düşündüğünüzden daha yakınsınız hayalinize?

Seyahat etmenin bir lüks olmaktan çıktığı, seyahat hakkının herkes için eşit ve ulaşılabilir noktaya geldiği günleri de görebileceğimize inanıyorum.