Az sonra size benim için yeri çok başka olan bir şehri anlatacak olmanın mutluluğunu yaşıyorum şu an. Hayatımın en güzel yolculuğunda bana kucak açan ilk şehirlerden biri olan Kars ilk gördüğümde beni hayretlere düşürmüştü. Sokakları, binaları, insanlarının cana yakınlığı bir yana dursun Doğu’nun soğuğu nasıl olurmuş, eksi 17 nasıl bir şeymiş onu da öğrenmiş oldum Kars sayesinde.

Kars’ın sahip olduğu güzellikleri anlatmak sayfalara sığmaz; gidip görmek gerek ama ben de bu yazımda size Kars’ta gezilecek yerleri dilim döndüğünce anlatmaya çalışacağım.

Bildiğiniz gibi Kars, Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusunda yer alan en soğuk şehirlerden biri. Bu yüzden (coğrafya derslerinden hatırlarsınız) kışları uzun ve sert, yazları da ılıman geçer. Karasal iklimi olan Kars, her ne kadar bozkırlara sahip olsa da Sarıkamış boylu boyunca çam ağaçlarıyla kaplıdır. Kars öyle bir yer ki; Türkiye’de güneş ilk buradan doğuyor ve yılın ilk karı buraya düşüyor. Ne kadar garip öyle değil mi?

Kars Hakkında Kısa Bir Bilgi

Kars, ev sahipliği yaptığı onlarca kültürün izlerini hala üzerinde taşıyan muazzam bir yer. Zamanında birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış. Bu ev sahipliği şehre öyle bir yansımış ki, şehri keşfe çıktığınızda Osmanlı, Rus, Ermeni mimarisinden izleri tek tek görebilirsiniz.

Sanata ve kültüre önem veren bu şehirde bulunan konservatuar Türkiye’nin önemli konservatuarlarından. Aynı zamanda şehirde de yoğun bir öğrenci nüfusu var. Bir tesadüf müdür bilinmez ben de Kars’ta Couchsurfing ile iki konservatuvar öğrencisinin evine misafir olmuştum. Kars, birçok filmde ve romanda da adından epeyce bahsettirmiş. Zengin bir kültüre sahip olan Kars, aynı zamanda bu kültürlere sahip de çıkıyor. Örneğin yüzyıllardır süregelen ‘Aşık Geleneği’ ni şehirde görmek mümkün. Yani Osmanlı, Rus, Ermeni mimarisinin yanı sıra sanata, resme, dansa dair de çok şey görebilirsiniz.

Kars’a Ulaşım

Kars’a gitmek için karayolu, havayolu ve demiryolunu kullanabilirsiniz. Gezi yazılarının alameti farikasıdır hep örnek olarak İstanbul verilir, ben de öyle yapayım. İstanbul ile Kars arası 1535 kilometre. Bu da Google haritalara göre yaklaşık 17 saatlik bir sürüş mesafesi demek oluyor. Yani Kars’a arabayla gitmek isterseniz önünüzde uzun bir yol var.

İstanbul ile Kars arası uçuş mesafesi ise oldukça kısa. Yaklaşık iki saat gibi bir zamanda İstanbul’dan Kars’a gidebilirsiniz. Kars’tan aynı zamanda Ankara, Kayseri, İzmir, Antalya gibi illere de uçuş bulmanız mümkün.

Doğu Ekspresi Yolculuğu

Kars’a ulaşabileceğiniz bir diğer yol da demiryolundan geçiyor. Aslında Kars’a turistik bir gezi yapacaksanız kesinlikle tercih etmeniz gereken yol bu. Ankara’dan şehre direkt trenle ulaşabilir ve yol üstündeki doğa güzelliklerine şahit olabilirsiniz. Zaten son yıllarda özellikle kışın instagramı süsleyen Doğu Ekspresi fotoğraflarının gözünüzden kaçmış olmasına imkan yok.

Doğu Ekspresi’yle Kars’a gitmek isterseniz, bu yolculuğun şanslıysanız ve herhangi bir rötarla karşılaşmazsanız 24 saat süreceğini bilmeli ve ona göre hazırlık yapmalısınız. Hazırlık derken yanınıza yeterli yiyecek, içecek, tercihe göre kitap, dinleyecek ya da izleyecek bir şeyler almanızdan bahsediyorum. Tabii siz bir de led ışıklar, ton ton terlikler ve pijamalar alıp instagram fotoğrafı çekilmek isterseniz orası ayrı ama böyle hareketlere gerçekten gerek yok. Onun yerine camdan geçeceğiniz türlü manzaraları izlemeye verin kendinizi, pişman olmayacaksınız.

Doğu Ekspresinde Konaklama

Trende pulman, örtülü kuşetli ve yataklı vagon olmak üzere üç çeşit yolculuk türü bulunuyor. Bunlar;

• Pulman, tüm yolculuğunuzu koltukta geçirdiğiniz yatak bulunmayan vagon.
• Örtülü kuşetli, karşılıklı ikili koltuk üzerinde ranza şeklinde yatakların bulunduğu ve dört kişinin konaklayabildiği odalar.
• Yataklı vagon ise iki kişilik olan ve koltukların yatağa dönüşebildiği vagon. 

Örtülü kuşetli ve yataklı vagonda seyahat ediyorsanız çarşaf, pike, yastık gibi şeyler özel olarak paketli şekilde veriliyor. Siz sadece kişisel hijyeniniz için gereken malzemelerinizi yanınızda getiriyorsunuz yani. Kompartımanların içinde ısıyı ayarlamanızı sağlayan paneller de yer alıyor. O yüzden üşümekle ilgili bir endişe duymanıza gerek yok. Örtülü kuşetteki yatakların nasıl olduğunu merak ederseniz aşağıdaki kitabını okuyan melike fotoğrafı size fikir verebilir.

Kars’ta Konaklama

Kars merkezde çok lüks olmasalar da birçok otel bulunuyor. Bunlar arasında en çok dikkat çeken otel ise bence Katerina Sarayı. Nehrin hemen yanında yer alan otel gerçekten muazzam bir görüntüye sahip.

Bununla birlikte Kars merkezde konaklama için kullanabileceğiniz bir diğer uygulama da Airbnb. Şehirde çok fazla öğrenci ve dolayısıyla çok sayıda apart daire bulunuyor. Dilerseniz öğrencilerin evlerinde ya da apart dairelerde uygun fiyatlara konaklayabilir ya da her bütçeye uygun otellere göz atabilirsiniz.

Kars’ta Gezilecek Yerler

Güzel bir yolculuğa daha da tat katacak olan şey gittiğiniz yeri keşfetmektir. O yüzden Karsa giderken keyifli yürüyüşler yapmaya hazırlıklı olarak gidin. Kars’ta gezilecek yerler listesine nihayet başlıyorum.

Kars Kalesi

Kars’ta gezilecek yerler arasında hem ulaşım kolaylığı hem de güzelliğiyle ilk sırada Kars Kalesi yer alıyor.Şehrin merkezinden yürüyerek ulaşabileceğiniz ve muazzam bir Kars manzarası izleyebileceğiniz Kars Kalesi, mutlaka gitmeniz gereken yerlerin başında geliyor. Selçuklular döneminde, 12.yy’da yapılan kale, Osmanlı dönemindeki eklemelerle ihtişamına kavuşmuş. Ve bu ihtişamıyla tüm kenti tepeden görmeye olanak sağlıyor.

Aynı zamanda kalenin eteklerinde birbirinden güzel yapılar var. Örneğin; Namık Kemal’in ilk şiirlerini yazdığı, Namık Kemal Evi olarak anılan kagir konak; bu evin altındaki Kars Çayı’nın üstüne Sultan III. Murat emriyle inşa edilmiş Karahanoğlu Taş Köprü, Rus yazar Puşkin’in 1829’da sık sık ziyaret ettiği ve günlüklerinde yer verdiği Mazlumağa Hamamı bunlardan birkaçı.

Eğer Kars Çayı kenarından eski değirmenlerin olduğu sokaktan yürürseniz eski Konservatuar Binası, diğer adıyla Hekim Evi diye de anılan yapıyı da görebilirsiniz.

Kars Müzesi

Kars, birçok uygarlığa ev sahipliği yapması sebebiyle binlerce yıllık bir tarihe de tanıklık etmiş. Aslında Kars’ta ilk müze 1959 yılında, Ani Harabeleri üzerindeki eşyaları sergilemek için küçük bir alanda kurulmuş ama daha sonra bulunan eserlerin sayısı arttıkça nihayet 1978 yılında bugünkü Kars Müzesi son haline kavuşmuş.

Merkeze yürüme mesafesinde olan Kars Müzesi küçük bir müze olsa da, 65 milyon yıl öncesne ait dinazor kemikleri de dahil pek çok esere ev sahipliği yaptığı düşünüldüğünde Kars’ta gezilecek yerler listesinin başında yer alıyor. Müzeye girişler ücretsiz ve müze Pazartesi günleri kapalı.

Fethiye Camii

Kars merkezde bulunan Fethiye Camii, mimari özellikleri nedeniyle daha önce gördüğünüz camiilerden epey farklı bir dış görünüşe sahip. Zaten bu bina Ruslar tarafından bir kilise olarak inşa edilmiş; sonradan camiiye dönüştürülmüş. Merkeze yürüme mesafesindeki bu camiiyi de görmeden gitmeyin derim.

Ani Harabeleri

Kars’tan 42 km uzaklıkta Ocaklı Köyü’nde bulunan, ismini Urartuların yer tanrıçası An’dan alan, Ani Harabeleri Kars’ta gezilecek yerler dendiğinde akla ilk gelen yerlerden biri. Kent zamanın en önemli ticaret yolu olan İpek Yolu’nun üstünde ve Anadolu’nun giriş kapısında yer alıyor. Ticari önemin yanı sıra Ani Harabeleri dini açıdan da oldukça önemli bir yer.

Destanlarda “Binbir Kiliseli Kenti” olarak geçen bu kent, birçok dine ev sahipliği yapmış. Burayı gezmeye başladığınızda karşınıza çıkan kiliseleri, katedralleri, camileri bir arada görünce çok şaşıracaksınız. Türklerin Anadolu’da yaptığı ilk cami, Türklerin Anadolu’da yazdığı ilk kitabe ve Anadolu’daki ilk Zerdüşt Tapınağı burada yer alıyor. Ayrıca, Ani Kenti’nin kurulu olduğu Arpaçay, Türkiye ve Ermenistan arasında doğal bir sınır görevi görüyor.

Sarıkamış

Kars’a gidip Sarıkamış’ı görmeden dönmek ne mümkün? Kışın ayrı, yazın ayrı güzelliğe sahip olan Sarıkamış, hem Sarıkamış Şehitliklerine hem de Allahuekber Dağlarına ev sahipliği yapıyor. En güzel Sarıçam ormanının bulunduğu Sarıkamış, Kars’tan 60 km uzaklıkta. O yüzden burayı ziyaret etmek gitmek için özel bir aracınız olması işinizi epey kolaylaştırır.

Sarıkamış’a yazın giderseniz çamların yeşilliğiyle doğaya doyabilir, Rus Çarlık döneminden kalma Baltık mimarisi binaların görkemiyle büyülenebilirsiniz. Kışın giderseniz, çam ağaçlarının arasında, kuş cıvıltıları eşliğinde bir keşif yürüyüşüne çıkabilir; kristal kar özelliğine sahip kayak pistlerinde kaymanın hazzını tadabilirsiniz. Sarıkamış’ın pistleri küçük olsa da kar yapısı yüzünden sıklıkla tercih ediliyor. Sarıkamış’a gitmişken, Sarıkamış Kültür Evi’ni, Demiryolu Cer Atölyesi’ni, Sarıkamış Şehitliği’ni mutlaka ziyaret edin.

Çıldır Gölü

Kars’ta gezilecek yerler arasında listelediğim, Kars’a 70 km mesafede, Ardahan sınırları içinde bulunan Çıldır Gölü, Doğu Anadolu’nun en büyük ikinci gölü olma özelliğini taşıyor. Kışın tamamen donan gölde yapılan Çıldır Göl Festivali’nde bambaşka bir deneyim yaşayabilir; Aşık Şenliği’ne katılabilirsiniz. Çıldır Gölü yaz ziyaretçilerini de yüz üstü bırakmıyor tabii. Yazın Çıldır Gölü etrafında yeşilin ve kahverenginin birbiriyle uyumuna şahit olup göl kenarında doğayla iç içe zaman geçirebilirsiniz.

Ben Çıldır Gölü’ne Kars’tan bisikletle gitmiştim. Özellikle Arpaçay’dan sonra göle ulaşana kadarki manzaralar gerçekten görülmeye değerdi. Çorak arazilerin arasında sakin ve huzurlu bir yolculuk olmuştu benimki. Hava kararmaya başladığında da göl kenarında Atalay’ın Yeri adında bir restorana sığınmıştık. Büyük ihtimalle hala duruyordur. Hatta giderseniz benden selam götürün.

Her ne kadar Çıldır Gölü’nün kıyısında çadırda uyumayı planlamış olsak da gece hava sıcaklığının düşmesiyle birlikte restoranın sobalı bölümüne geçip içeride uyuduk.

Aynı zamanda gölün doğusuna ilerlerseniz yarım saat mesafede Yıldırımtepe Köyü’ne, oradan da Şeytan Kalesi’ne ulaşabilirsiniz. Bu arada kaleye Şeytan Kalesi denmesinin sebebi, bulunduğu vadinin çok dik ve üstünde durduğu kayanın sarp olmasındanmış. Köye geldiğinizde aracınızdan inip bu yapıyı görmek için biraz yürümelisiniz. Emin olun, kaleye çıktıkça arkanızda görünen manzaralar yorgunluğunuzu unutturacak.

Kuyucuk Kuş Cenneti

Bu tarafa gelirseniz mutlaka uğramanız gereken bir diğer yer de Kuyucuk Kuş Cenneti. İçlerinde nesli tükenmekte olan kuşların da bulunduğu yaklaşık 182 kuş türüne ev sahipliği yapan kuş cennetinde sonbaharda göç eden su kuşlarından tutun da yırtıcı kuşlara kadar bairçok kuş türü gözlemlenebiliyor.

Gürcistan

Kars’ta gezilecek yerleri gezip gördükten sonra olur da Çıldır Gölü’ne giderseniz ve hala vaktiniz olursa Gürcistan’a geçmeyi de düşünebilirsiniz. Aktaş Sınır Kapısı Kars merkezden sadece 1 saat 40 dakika; Çıldır Gölü’nden de sadece 40 dakika uzaklıkta. Üstelik Gürcistan’a geçmek için yanınızda sadece kimliğinizin olması da yeterli. Ben bisiklet turumda Kars’tan Gürcistan’a geçmiştim. Burada sadece bir gün geçirdim ama yine de sınırdan sonraki ilk büyük köy olan Ahılkelek Köyü’nü görmüş oldum. Aşağı yukarı aşağıdaki gibi görünüyor.

Bu kadar güzelliği, tarihi, doğayı içinde barındıran Kars, gidip görülmeye, değerli anılar biriktirmeye, sokaklarında yürümeye, kayalarına tırmanmaya değer doğrusu.

Eğer yazdığım yazılardan haftalık olarak haberdar olmak isterseniz yukarıdaki görsele tıklayarak haftalık bültene abone olabilirsiniz. Spam mail göndermem, size bir şey satmaya çalışmam, herhangi bir ücret ödemeniz gerekmez. Basitçe o hafta blogda yazılan yazılar otomatik olarak mail adresinize gönderilir. Mailler bazen spam klasörünüze düşebilir, bu durumda spam klasörünüze bakmanız gerekir. Abone olanları öpüyor, haftalık bültenlerde görüşmek üzere diyorum.