Eğer daha önce iyi bir kamp matı almaya niyetlendiyseniz kamp matlarının yalıtımı için kullanılan ve R değeri denilen bir kavram karşınıza en az bir kere çıkmıştır. Her ne kadar mat alırken çok dikkatimizi çekmiyor olsa da R değeri kavramı yalıtım açısından önemlidir; kamp matı R değeri bize matın yalıtımı ile ilgili bilgiler verir. Aslında teknik olarak R değeri, bir termal direnç ölçüsüdür. Basit bir anlatımla R değeri ne kadar yüksek olursa bu, malzeme veya yapının o kadar termal olarak dirençli olduğu anlamına gelir. Yani bu hesapla matın R değeri ne kadar yüksek olursa, o kadar fazla yalıtım sağladığını söyleyebiliriz.
Kamp matı R değeri ne anlama gelir?
R değeri sadece uyku matları için değil, aynı zamanda inşaat endüstrisinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle, evlerin tavanındaki pembe yalıtım keçeleri, camlar, çeşitli yalıtım malzemelerininin hepsinin bir R değeri vardır. Kamp matı R değeri de aynı amaçla kullanılır. Basit ve kısa süreli kamp aktivitelerinde ya da yaz aylarında, zemin çok soğuk olmadığı zamanlarda R değeri ile ilgili endişelenmemize gerek olmaz. O nedenle yazın yapacağımız kamplarda kullanacağımız matlarda R değerini çok sık duymayız. Zaten temel olarak baktığımızda sıcak havalarda yüksek değerli bir mat kullanılması, bizi daha sıcak tutmaz; sadece zeminle aramızda bir ısı bariyeri oluşturur. Ancak, sıcaklıklar düştüğünde ve ıslak veya buzlu zeminde kamp kurmamız gerektiğinde R değeri daha önemli bir husus haline gelir.
Kamp matlarında R değeri nasıl test edilir?
Günümüzde R değeri ölçümleri için evrensel bir ölçüm şekli bulunmamaktadır. O nedenle bir matın üzerinde bir R değeri belirtiliyorsa, bu matın ya bağımsız bir firma tarafından ya da üretim içinde test edildiği anlaşılmalıdır. Genel olarak, R değerini test etmenin iki yöntemi vardır; soğuk oda testi ve sıcak plaka testi. Bu testlerin her ikisi de matın bir tarafındaki sıcaklık sensörünü ve diğer taraftaki kontrollü bir sıcaklığı içerir.
Tüketici olarak, hangi yöntemin kullanıldığından çok bizi ilgilendiren şey netice olarak ortaya çıkan R değeridir. Kaliteli ve global bir markadan satın aldığınız matın, laboratuar testleri de büyük ihtimalle doğru ve güvenilir olacaktır. Teknik bir faaliyet için bir mat kullanmak istiyorsanız, R değeri hesaplamasında kullandıkları yöntem hakkında bilgi almak için üreticinin web sitesini kontrol edebilirsiniz.
R değeri bir sıcaklık derecesi ile ilişkili mi?
R değeri, bir sıcaklık derecesi değil; matın bir tarafından diğer tarafına geçen sıcaklığın transferinin bir ölçüsüdür. Matların çoğu R değeri açısından 0 ile 9,5 arasında bir değere sahiptir. Bu değerler sıcaklıkla ilişkilendirilemez ancak hangi R değerlerine sahip kamp matının hangi mevsim için daha uygun olduğunu bulabilmek için bazı kurallar vardır. Bununla birlikte, daha önce de belirttiğim gibi yüksek bir R değeri size ekstra bir sıcaklık sağlamaz. Sadece yerden gelen sıcaklık ne olursa olsun sizi bu sıcaklık derecesinden korur. Bunun istisnası, içinde ısı yayan veya yansıtıcı bir katman bulunan matlardır.
Genellikle mat ne kadar hafif olursa, R değeri o kadar düşük olur. Örneğin, 1-2 R değerine sahip, hafif, sünger bir mat, size hacim ve ağırlık olmadan ihtiyaç duyduğunuz yalıtımı verir ve aynı zamanda size rahat bir uyku da sağlar.
Hava koşularına göre R değerleri
Yaz aylarında hangi R değeri matı kullanmalıyım?: Genel bir kural olarak, ılık koşullarda uyumak için 0-2 R değerindeki matlar uygun olacaktır.
İlkbahar ve sonbaharda hangi R değeri matı kullanmalıyım?: Hafif hava koşullarında, 2-4 R değerinde bir mat uygun olacaktır. Bu, genel kullanımda matlar için en yaygın aralıktır.
Kışın hangi R değeri matı kullanmalıyım?: Soğuk havalarda gerçekleşen kış kamplarında veya yürüyüşlerde çok fazla zaman harcıyorsanız, R değeri 4 ve daha yüksek olan bir matı tercih edebilirsiniz. Kış aylarında kamp yapmak için mat seçimi hakkında merak ettiklerinizi “Kış kampı için mat seçimi” yazısından okuyabilirsiniz.
Dağ şartlarında hangi R değeri matı kullanmalıyım?: Dağ koşulları için, yapılan aktivitenin durumuna ve zemine göre +5 R değerine sahip bir mata ihtiyacınız olabilir. Bununla birlikte, ekstrem hava koşulları için uygun şekilde derecelendirilmiş bir uyku tulumuna ve doğru giysilere de sahip olduğunuzdan emin olun. Kış kamplarında uyku tulumu seçimi hakkında merak ettiklerinizi “Kışlık uyku tulumu seçerken dikkat edilecekler” yazısından okuyabilirsiniz.
Mevcut uyku sistemimin R değerini nasıl artırabilirim?
Mevcut uyku sisteminizin ısıl direncini artırmanın yolları vardır. Şişme veya sünger matınızın altına ek olarak ince bir sünger mat daha ekleyebilir veya ısıyı tekrar mat veya vücudunuza yansıtacak şekilde bir battaniyeyi veya çantayı kullanabilirsiniz. Acil durumlarda yaprak veya çam iğnelerini de uyuma alanınızın altına sererek katmam oluşturacak şekilde kullanabilirsiniz. Kısacası kullandığınız mevcut ekipmanlarınızdaki R değerini artırmak için temel olarak, sadece siz ve soğuk zemin arasına daha fazla katman eklemeniz gerekir.
Şişme yataklarda R değeri var mıdır?
Mat konusunda en sık yapılan yanlışlardan biri de şişme mat yerine şişme yatak kullanmaktır. Özellikle kamp yapmaya yeni başlayanlar ikisinin aynı işleve sahip olduğunu düşünür. Ancak şişme yataklar ile şişme matlar birbirlerinden tamamen farklıdır. Her şeyden önce şişme yatakların içinde izolasyon sağlayan kanallar bulunmaz. Dolayısıyla şişme yatakların yalıtım özelliği ve bu nedenle soğuğa karşı hiçbir fonksiyonları yoktur. Şişme yataklar ve şişme matlar arasındaki farkları öğrenmek için “Şişme mat ve şişme yatak arasındaki farklar“ yazısına bakabilir; bu sayede şişme mat yerine şişme yatak kullanıp kullanmamaya kendiniz karar verebilirsiniz.
Güncel paylaşımlardan, seyahatlerden ve etkinliklerden anında haberdar olmak için beni Instagramdan takip etmeyi unutmayın! https://instagram.com/melkeontheroad
Bu yazının başlık görseli bikepacking.com adresinden alınmıştır.
Yorum Bırak
E-posta adresiniz kimseyle paylaşılmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlidir.